Prof mr. Pieter van Vollenhoven over veiligheid
Donderdag 26 november jl. sprak prof mr. Pieter van Vollenhoven in het Maasgebouw bij de Kuip in Rotterdam een gezelschap van veiligheidsmanagers van verschillende – vooral chemische – bedrijven. De bijeenkomst, met als titel Brandstof tot nadenken, was georganiseerd door het bedrijf A Signs & Safety. Elk jaar neemt directeur AS&S de heer Arentsen het initiatief om een bijeenkomst te organiseren voor relaties en andere belangstellenden over veiligheid.
Zelfregulering
In deze tijd van zelfregulering wordt veiligheid in hoge mate overgelaten aan de sectoren, ondernemingen en organisaties zelf. Aan de hand van een hele reeks voorbeelden van prof. mr. Pieter van Vollenhoven werd duidelijk dat de ondernemingen en organisaties zich lang niet altijd houden aan hun eigen veiligheidsvoorschriften. Met alle risico’s van dien!
Veelal liggen hier economische motieven aan ten grondslag. Veiligheid kost nu eenmaal geld.
“We moeten ons aan de regels houden, en als die regels niet goed zijn, moeten we ze veranderen.”, aldus prof Van Vollenhoven. Want als bedrijven de regels zo gemakkelijk naast zich neer kunnen leggen, wordt het wel heel gevaarlijk.
In- en extern toezicht
In zijn de lezing kwam ook het onderwerp toezicht aan de orde. Op dit moment werken de diverse inspecties zeer verschillend. Eenheid van functioneren is nodig. Dit kan worden bereikt met een beginselenwet of met een Nationale Inspectie.
Een andere voorwaarde voor goed functionerende inspecties is dat zij het publieke belang moeten dienen, en geen verlengstuk zijn van de overheid. Het zou verder goed zijn als de inspecties jaarlijks met een rapportage zouden komen over ‘de stand van de sector’. Je kunt ook denken aan een sterrensysteem, zodat je weet wat een veilig bedrijf is en wat niet.
Probleem is dat de inspectie twee petten op heeft. Als je na een ernstige gebeurtenis wilt weten wat er precies gebeurd is (om lering te kunnen trekken) moeten de inspecties geen verlengstuk zijn van het strafrecht. Tot slot is het belangrijk dat er goede mensen zitten bij het toezicht. Ook vindt Prof van Vollenhoven dat – als je de veiligheid aan de sector overlaat – het intern toezicht de afdeling moet kunnen sluiten.
Beginselen van Risicomanagement
Veiligheid is niets anders dan risicomanagement: Het in kaart brengen van de bestaande risico’s, het beslissen welke risico’s te beheersen en het nemen van maatregelen om die risico’s daadwerkelijk te beheersen.
Er wordt nu binnen verschillende sectoren heel verschillende gedacht over veiligheid en over het invullen van het risicomanagement. Maar de beginselen van goed risicomanagement zijn hetzelfde in alle sectoren. Dit is vergelijkbaar met het onafhankelijk onderzoek in diverse sectoren. Ook daarbij zijn de beginselen, de principes hetzelfde. Prof Van Vollenhoven pleit dan ook voor het wettelijk vastleggen van de algemene beginselen van goed Risicomanagement.
