Prof. mr. Pieter van Vollenhoven
Voorzitter Stichting Maatschappij en Veiligheid
Februari 2014
In deze notitie wil de Stichting Maatschappij en Veiligheid (SMV) aandacht vragen voor een veiligheidszorg die zich regelmatig voordoet bij vele (ernstige) gebeurtenissen of voorvallen in onze samenleving. Deze veiligheidszorg vloeit voort uit de onbalans die bestaat tussen de verantwoordelijkheid van de overheid voor veiligheid en die van de burgers, ondernemingen of organisaties.
Onduidelijkheid over de eigen verantwoordelijkheid van burgers en ondernemingen of organisaties wreekt zich des te meer, daar wij nu leven in het tijdperk van de zelfregulering. Door de onduidelijkheid, zie je in de praktijk dat vele veiligheidsvoorschriften van de sector – zonder opgaaf van redenen, vaak op grond van economische motieven of omdat het geen wettelijke regels zijn – gemakkelijk het onderspit kunnen delven. Dit geldt niet alleen voor deze regels, maar zelfs óók voor de verbindende voorschriften als er geen adequaat (extern of intern) toezicht op wordt uitgeoefend. Natuurlijk spreekt de filosofie van zelfregulering velen aan, maar dan moet er wel duidelijkheid komen over wat wij als samenleving van die eigen verantwoordelijkheid van ondernemingen en organisaties mogen verwachten.
Naar het oordeel van de SMV mag de samenleving – ter wille van haar eigen veiligheid – alsnog van de overheid verwachten dat zij duidelijkheid schept over wat die eigen verantwoordelijkheid voor veiligheid bij ondernemingen en organisaties inhoudt. Gelet op het gegeven dat het onderwerp veiligheid synoniem is met het onderwerp risicobeheersing en risicomanagement, is het voorstel van de SMV om de beginselen van goed risicomanagement – en daarmee de eigen verantwoordelijkheid van een organisatie voor de veiligheid – vast te leggen in een Veiligheidswet of Veiligheidsbeginselenwet.
