Het platform voor onderzoeksjournalistiek Investico publiceerde op 9 oktober jl. in de Groene Amsterdammer een onderzoek naar de positie van keurders, dierenartsen en werknemers in slachthuizen. Lees het volledige artikel hier.
Voorzitter van onze stichting Prof Mr. Pieter van Vollenhoven laat in een reactie hierop het volgende weten:
“Helaas lees je te regelmatig in onafhankelijke onderzoeken, in verhalen van klokkenluiders en van onderzoeksjournalisten, dat zowel door overheden als door organisaties en ondernemingen, veelvuldig en langdurig kan worden gesjoemeld met de regels. Deze gang van zaken is op de werkvloer geenszins onbekend. Maar de cultuur ontbreekt veelal om dit intern te kunnen wijzigen. Ook is het extern toezicht in vele gevallen niet in staat om deze gang van zaken tijdig te kunnen corrigeren.
De Onderzoeksraad voor Veiligheid wees in zijn onderzoeksrapport ‘Risico’s in de Vleesketen’ reeds op de gebrekkige eigen verantwoordelijkheid in deze sector, maar ook op de consequenties die verbonden waren aan de bezuinigingen en de reorganisaties bij de toezichthouder in deze sector; de NVWA.
Ook in dit artikel van onderzoeksplatform Investico, gepubliceerd in De Groene Amsterdammer, blijkt weer eens heel duidelijk wat de consequenties zijn voor de samenleving als, bijvoorbeeld, de NVWA een gedeelte van zijn toezichthoudende taak moet overdragen aan de organisaties zelf. Dit onder het motto dat de organisaties de mening waren toegedaan dat de keuringen van de NVWA goedkoper door hen zelf georganiseerd zouden kunnen worden.
Met deze uitbesteding verdween niet alleen voor de NVWA het zicht op de eerste linie van bewaking op de voedselveiligheid, maar eveneens keurt met deze overdracht nu de slager echt zijn eigen vlees. Het onafhankelijk toezicht dat nu overblijft – de dierenarts van de NVWA – is echter niet voortdurend op de werkvloer aanwezig. De nieuwe huidige keurders van de sector zelf, en ook de bewakers van onze voedselveiligheid, voelen zich geenszins onafhankelijk en hebben ook nog eens een geheimhoudingsplicht, alsmede zijn zij bang om bij het melden van misstanden hun baan te verliezen. Kortom; daardoor kan het de dierenarts (de toezichthouder) gemakkelijk gaan ontbreken aan de juiste informatie.
De Stichting Maatschappij en Veiligheid vindt het allereerst principieel onjuist dat de activiteiten van de NVWA in rekening worden gebracht en daardoor discussies gaan ontstaan van “dat kunnen wij goedkoper doen”. Dit artikel van Investico toont wederom aan dat in de Slachthuizen geen sprake is van een acceptabele situatie voor mens en dier. De toezichthouder moet over voldoende informatie kunnen beschikken om doortastend te kunnen optreden. Daarover beschikken zijn nu niet meer.
In dat licht bezien lijkt het meer dan wenselijk om de keuringsdienst – de eerste linie van bewakers van de voedselveiligheid – weer onder te brengen bij de NVWA.
Laat de veiligheid aan de professionaliteit van de sectoren zelf over, klinkt aantrekkelijk, maar een kwalitatief, onafhankelijk en goed functionerend Overheidstoezicht blijft absoluut noodzakelijk om te controleren of die voornemens ook worden waargemaakt! De onafhankelijkheid van het Toezicht is essentieel omdat je ook de overheid moet kunnen aanspreken. Nu zijn de toezichthouders veelal een verlengstuk van het bestuur en beleid. Voor ons democratisch functioneren van de maatschappij is een kritische waakhond voor de veiligheid van grote betekenis.”
