In opdracht van de Stichting Maatschappij en Veiligheid, met financiële steun van het vfonds, zijn er onlangs twee boeken verschenen die handelen over agressie tegen publieke dienstverleners.
1.
Bas van Stokkom, ‘Met Gezag! Agressie tegen werknemers met een publieke taak: inzicht en uitzicht’, uitgegeven bij Boom Lemma uitgevers, Den Haag 2013
Bas van Stokkom heeft een studie geschreven met als titel ‘Met Gezag! Agressie tegen werknemers met een publieke taak: inzicht en uitzicht’. Deze studie biedt zicht op de aard en achtergronden van agressie en geweld tegen publieke functionarissen. De positie van deze gezagsdragers is in veel opzichten onzeker en lastig geworden. De burgers worden steeds mondiger en de gezagsdragers zien hun gezag afnemen. Mogelijk zien zij meer door de vingers en vertonen zij vermijdingsgedrag. Daardoor kan de verwachting van fair optreden en vreedzame sociale omgang op straat in de knel komen.
Het programma ‘Veilige Publieke Taak’ tracht die tendens tegen te gaan, maar – zo wordt in dit boekje betoogd – de mogelijkheden om dat via maatregelen in eigen organisaties en een stringentere strafrechtelijke aanpak te bewerkstelligen, zijn slechts beperkt. Ook van handreikingen en protocollen is in de praktijk weinig te verwachten.
De aanpak van agressie en geweld is primair een maatschappelijke opdracht. Daartoe behoren het versterken van mentale weerbaarheid en een herwaardering van gezag. Van het publiek wordt een grotere vertrouwdheid met geëngageerde conflictafwikkeling gevraagd.
Bas van Stokkom is socioloog en auteur van onder andere Wat een hufter! Ergernis, lichtgeraaktheid en maatschappelijke verruwing (2010).
2.
Eliza Bergman, Henk Valk en Marco de Vries, ‘Agressie tegen publieke dienstverleners’ uitgegeven bij Maklu, 2013
Eliza Bergman, Henk Valk en Marco de Vries hebben een aantal waar gebeurde cases van agressie tegen publieke dienstverleners vanuit verschillende invalshoeken bestudeerd en geanalyseerd. In hun analyses stellen zij vragen zoals ‘Hoe halen mensen het in hun hoofd om het werk van hulpverleners onmogelijk te maken?’ Vrijwel iedereen die geconfronteerd wordt met de verhalen over agressie tegen publieke dienstverleners stelt zich die vraag. Dit verklaart ook de grote aandacht die het fenomeen de afgelopen jaren heeft gehad en nog steeds heeft.
Dit onderzoek wil dan ook een antwoord geven op de vragen: hoe ontstaan de situaties waarin publieke dienstverleners met agressie te maken krijgen? Welke factoren spelen hierbij veelal een rol?
Eliza Bergman is researcher bij het onderzoeksjournalistieke televisieprogramma van de KRO, Brandpunt Reporter.
Henk Valk was redacteur en adjunct-eindredacteur voor het actualiteitenprogramma 2Vandaag, en redacteur en verslaggever bij de programma’s Netwerk en De Vijfde Dag (EO).
Marco de Vries is freelance journalist en documentairemaker, onder meer voor de NTR.